Trstenik je gradsko naselje u opštini Trstenik u Rasinskom okrugu. Smešten je na reci Zapadnoj Moravi. Prema popisu iz 2002. bilo je 17.180 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 18.441 stanovnika).
Geografija
Trstenik se nalazi na 43° 37′ i 21° IGD, oko 205 kilometara južno od Beograda, 115 km od Niša, 74 km od Kragujevca i 60 km od Čačka. Nadmorska visina Trstenika je oko 170 metara, a najviši vrhovi u ovoj oblasti su Samar (922 m), najviša tačka Gledićkih planina, Mali vrh (922 m), Pogled (736 m) i Čikar (736 m). Kroz Trstenik protiče Zapadna Morava.
Kroz Trstenik prolazi magistralni put Pojate-Kraljevo. Kroz Trstenik prolazi železnička pruga Stalać-Požega.
Istorija
Tokom starog veka oko Zapadne Morave živelo je ilirsko pleme Tribali. Rimljani su ove prostore osvojili u 1. veku nove ere. Iz rimskog perioda potiče kastrum na mestu Stražba, na desnoj obali reke, kao i nalazišta u selu Bučju, Donjem Dubiču i druga još nedovoljno istražena. Najveći doprinos kraju Rimljani su dali u 3. veku, kada je doneta vinova loza, čime je vinogradarstvo kroz vekove postalo jedna od najznačajnijih delatnosti stanovništva.
U sednjovekovnoj Srbiji trstenički kraj pripadao je župama Morava i Levač. Prvi pisani pomen Trstenika nalazi se u Lazarevoj povelji manastiru Ravanici iz 1381. godine, kojom je metoh Trstenik poklonjen ovom manastir. Iz srednjovekovnog perioda potiču i manastiri moravske arhitektonske škole, Ljubostinja i Veluće.
Godine 1427. Turci su osvojili Kruševac i oblast Trstenika. U dolini Zapadne Morave Osmanlije su izgradile tvrđavu Grabovac. Nakon konačnog pada Srpske despotovine 1459, Trstenik je postao značajna stanica za turske karavane. U izveštaj Austrijanaca iz 1784. u Trsteniku se nalazilo 47 turskih i 17 hrišćanskih kuća, kamena džamija, dva hana i nekoliko zanatskih prodavnica. Tadašnji Trstenik se nalazio 2 km zapadno od sadašnjeg grada, u blizini sela Osaonica.
Posle dobijanja autonomije Kneževine Srbije, knez Miloš Obrenović je u periodu 1832-1838. naredio izgradnju novog naselja na desnoj obali Zapadne Morave. Sedamdeseti godina 19. veka Trstenik je dobio osnovnu školu, poštu, apoteku, banku i prvi parni mlin. Godine 1899. preko Zapadne Morave je izgrađen čelični most, a sledeće godine nova Crkva Svete Trojice. Pruga Stalać-Kraljevo je otvorena 1910.
Posle Prvog svetskog rata u gradu su sagrađeni novi objekti i veliki deo starog grada danas datira iz tog perioda. Nakon Drugog svetskog rata, Trstenik je doživeo značajan industrijski razvoj uz osnivanje fabrike hidrauličnih i pneumatskih sistema Prva petoletka. Tokom perioda sankcija u poslednjoj deceniji 20. veka grad je stagnirao.
Demografija
U naselju Trstenik živi 13800 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,5 godina (37,8 kod muškaraca i 39,2 kod žena). U naselju ima 6079 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,83.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
