Rovinj (ital. Rovigno) je grad u Hrvatskoj. Nalazi se na zapadnoj obali Istre. Sa Porečom je najjači turistički centar Istre, i jedan od najačih Jadrana. Područje grada Rovinja graniči sa opštinama Bale, Kanfanar, Sv. Lovreč i Vrsar.
Geografija
Grad Rovinj nalazi se na 45° 04' geografske širine i 13° 38' geografske dužine. Rovinjska regija iznosi 80 km².
Klima Rovinja je mediteranska. Srednja godišnja temperatura iznosi 16° C. Prosečna temperatura januara je 4,8° C a jul 22,3° C. Vegetacija je suptropska. Godišnje padne 940mm kiše a godišnji prosek vlage iznosi 72%.
Rovinj se nalazi na području Crvene Istre, odnosno crvenog tla (crljenice). U rovinjskom arhipelagu nalazi se 22 ostrva ili ostrvca od kojih su Sv.Andrija i Sv.Katarina najveći. Na severu rovinjštine, Rovinj graniči sa opštinom Vrsar sa kojom deli Limski kanal koji je ujedno i jedini fjord u Evropi izvan Skandinavije.
Istorija
Prvo pominjanje Rovinja kao Castrum Rubini, koliko je poznato, nalazimo u delu "Cosmographia" ravenskog Anonimusa. Delo, iz 7. veka, sa mnoštvom geografskih podataka koji se odnose na 5. vek iz čega rovinjski hroničar Benusi zaključuje da je Rovinj nastao u periodu od 3. do 5. veka.
Okolina današnjeg Rovinja je, prema arheološkim nalazima, bila nastanjena već u praistorijskom razdoblju - bronzanom i gvozdenom dobu, kada u Istri cvate kultura Histra koji su tu živeli i trgovali sa Grcima i Etrušćanima. Najnoviji slučajni nalazi ukazuju na postojanje života već na prelazu iz 2. u 1. milenijum p. n. e. na samom ostrvu (od 1763. poluostrvo) na kom je smešten današnji Rovinj.
Nakon mirne vladavine Rimskog carstva, a pred navalama Vizigota, Huna i Gota, stari Romani su, u potrazi za sigurnošću, naselili ostrva Mons Albanus, Sv. Katerinu, Sv. Andriju i Cisu. Ostrvo Cisa se prvi put pominje po Pliniju Starijem, a navodno je potonulo za vreme velikih potresa u drugoj polovini 8. veka.
Castrum Rubini je lociran na mestu današnje crkve Sv. Eufemije, nekad crkvice sv. Jurja, postaje Ruinjo, Ruginio, Ruvigno i preživljava razorne napade sa kopna i mora: Slovena (Domagoj 876. g.), Neretljana (865. i 887.g.) i Saracena (819. i 842.).
Nakon vizantinske vlasti Rovinj je najprije pod vlašću Longobarda, a potom pod franačkom vladavinom. U feudalnoj Istri Rovinj gubi veći deo autonomije starih rimskih municipija, međutim kao važan grad, o čemu govori činjenica da kao kastrum učestvuje 804. g. na Rižanskoj skupštini, uspeva se izboriti za određene olakšice.
Od 10. do 12 veka sa uspehom se odupirao pritisku Venecije i stekao autonomni status (sa skupštinom građana i Velikim većem). Dolaskom pod Veneciju (1283.) gradska samouprava izgubila je svoje demokratsko obeležje. Izložen čestim napadima sa mora; 1597 napalo ga je i opljačkalo 17 uskočkih brodova sa oko 500 uskoka. U 17. i 18. veku Rovinj je razvijen pomorski grad. Nakon pada Venecije (1797.) građani su sami preuzeli upravu grada i zadržali je za vreme austrijske (1797.-1805.) i francuske administracije (1805.-1813.). Sve do druge polovine 19. veka Rovinj je bio najveća luka na zapadnoj obali Istre. Godine 1918. okupirala ga je italijanska vojska, a 1920. Rapalskim ugovorom pripao je Italiji i bio uključen u italijansku provinciju Venecija Giulija. Nakon kapitulacije Italije 1943, Rovinj se pridružio ustanku Jugoslovena u Istri da bi definitivno 1947. pripao Jugoslaviji.
Privreda
Turizam i industrija čine najveće izvore prihoda grada Rovinja. Od industrije važno je napomenuti fabriku duvana Rovinj i Istragrafiku, koje su preselile pogone u Kanfanar, Mirnu (fabriku ribljih konzervi) i ostale manje fabrike kao Obrada - metaloprerađivačka fabrika i fabrika bezalkoholnih pića. Proračun grada Rovinja je godinama u povećanju trenutno iznosi oko 130 miliona kuna.
Turizam
Prema podacima Turističke zajednice Istarske županije, Poreč i Rovinj su po broju ostvarenih noćenja, vodeće turističke destinacije. Udeo Rovinja u ukupnom broju noćenja Istarske županije u 2005. godini iznosi 14,2%, a Poreča 14,4%. Najbrojniji gosti grada Rovinja su Nemci, Italijani, Austrijanci i Holanđani. Na području grada Rovinja nalaze se 10 hotela. Takođe na području grada nalaze se još kampovi, hotelska naselja i hotelsko - apartmanska naselja. Najveći kamp u Rovinju je Valalta tip naturističkog naselja, koji je ujedno i među najvećim i najboljim u Hrvatskoj.
